El Bileği Ganglion Kisti
El bileği ganglion kisti sıklıkla hayatın otuzlu yaşlarında görülmekle birlikte, çocuklarda da ortaya çıkabilir. Bayanlarda erkeklerden daha fazla görülür. Hastaların genelde şişlik dışında bir şikayeti yoktur, bu şişlik haftalar veya yıllardır var olabilir. Sıklıkla hastalar kozmetik olarak görüntüsünden şikayet ederken, daha az olarak bazı hastalarda ağrılı olabilir.
Ganglion kistleri %60-70 oranında elbileği sırtında yer alırken, %18-20 el bileğinin iç kısmında yer alır. Ganglion kisti tek kitle olarak yer alır ancak içi odacıklı olabilir. Ganglion kistin içerisinde yoğun bir sıvı bulunur, bu sıvıda glukozamin, albumin, globulin ve hiyaluronik asit mevcutdur.
El bileği zorlandığında kistin içeriğindeki sıvı artar kist büyür, istirahat ile sıvı azalır kist küçülür.
Ganglion kistinin neden oluştuğu bugün halen tam olarak bilinmemektedir. Oluş mekanizması hakkında farklı teoriler mevcuttur. Ganglion kistin kanserleşme potansiyeli bulunmamaktadır.
Gangilion kistleriGanglion kistin tanısı fizik muayene ile konulabilir. Büyüklüğü ve lokalizasyonu konusunda kesin bilgi edinmek için MR gerekebilir. Ultrasonografide bir tanı yöntemi olarak kullanılabilir. Ganlion kistinin el bileğinde diğer kitle oluşturan sebeblerden ayırımının yapılması önemlidir(Dev hücreli tendon tümörü, lipom, tenosinovit v.b.) Bu aşamada MR oldukça faydalı bir görüntüleme yöntemidir.
Tedavi:
Geçmişten günümüze kadar ganglion kistinin tedavisinde farklı yöntemler denenmiştir.
Unutmamak gerekir ki ganlion kistinin tedavisi çoğunlukla hastanın görünüş bozukluğu kaygısından kaynaklanmaktadır. Nadiren ağrılıdır. Ağrılı vakalarda dorsal interossöz sinirde şıkışma meydana gelmesi nedeni ile ağrı oluşmaktadır.
Konservatif yöntemlerde : istirahat atelleri ve nonsteroid antienflamatuvar ilaçlar kullanılmaktadır. Bu yöntemde sadece kistin sıvı içeriği geçici olarak azalmakta, kişi elini kullanmaya başladığında tekrardan büyüyebilmektedir. Kesin tedavi edici bir yöntem olmamakla birlikte kısmi zamanlı rahatlama sağlayabilir. Halk arasında kabul gören diğer bir yöntem ise kistin üzerine bir metal paranın sıkıca sarılarak bağlanması yöntemidir. Bu yöntem bir tedavi şekli değildir. Kisti küçültmez baskı ile kistin yatay büyümesine yol açarak sadece dışarıdan görünümü küçültebilir.
El Bileği Ganglion Kisti
İkinci yöntem kistin içeriğinin iğne ile boşaltılması yöntemi olup, kistin duvarları içeride bulunduğu için tekrarlama şansı çok yüksektir. Kistin iğne ile boşaltılmasını takiben kistin içerisine kortizon veya skatrizan madde enjeksiyonu uygulamalarında nüks riski sadece iğne ile boşaltmaya göre daha az olmakla birlikte. Kistin içerisine verilen maddelerin eklem kıkırdağına zarar verme riski oldukça yüksektir. Bu nedenle tavsiye edilmemektedir.
En sık ve en etkili tedavi yöntemi kistin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Cerrahi tedavinin anesteziye bağlı komplikasyonlar dışında; kanamaya bağlı hematom, enfeksiyon, damar sinir yaralanması ve elbileği sertliği gibi komplikasyonları erken dönemde görülebilir. Geç dönemde ise %15-20 oranında nüks etme olasılığı mevcuttur.
Prof. Dr. Özgür Çetik
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
