Yanlış İlaç Ayak Bileğini Şişiriyor!

Ayak bileği burkulması hemen hemen hepimizin başından geçmiştir. Kışın kardan, buzdan, yazın da topuklu ayakkabıyla yürümekten, halı sahada maç yapmaktan dolayı ayaklarımızda burkulmalar oluyor.

Ancak bu burkulmaların çaresini evimizde yıllandırdığımız kremlerle değil, doktora giderek aramamız gerekiyor.

Evde ecza dolabınızda bulunan, daha önce ne amaçla verildiğini hatırlamadığımız eskimiş krem veya jelleri kesinlikle kullanmayınız. Bu kremlerin faydadan çok zararı olabilir. Hem şişlik ve ağrınızı artırır hemde iyileşme sürenizi geciktirir.

Woman Icing Her AnkleOrtopedide tedavi amacı ile ‘ısıtma’ etkili ve ‘ödem’ çözücü olmak üzere iki farklı tip krem kullanıldığını, ancak ayak burkulmalarının tedavisinde ödem çözücü kremlerin tercih edilir. Biz hastalarımıza tedavi amaçlı olarak ödem çözücü krem verirken, ısıtma etkili kremleri ileri yaşlarda eklem kireçlenmelerinde kullanıyoruz. Doktor tavsiyesi olmadan akut burkulmalarda ödem çözücü yerine ısıtıcı krem kullanıldığında bilekteki şişlik ve ağrı artıyor, tedavi zorlaşıyor.

Bir Kere Burkulduysa Bir Kez Daha Burkulma Olasılığı Fazla

Daha önceden ayak bileği burkulmuş ve eksik tedavi görenlerde ikinci ve üçüncü kez ayak bileği burkulmasının daha yüksek oranda görülür. Burkulmanın kimlerde daha sık görülür;

· Kas gevşekliği olanlar

· Bağ yetmezliği tesbit edilenler

· Isınmadan spora başlayan amatör sporcular

· Yüksek topuklu ayakkabı giyen kadınlar

Ayak burkulması meydana geldiğinde kişinin sıklıkla ayak bileğinin içeri dönmesi sonucunda ayak bileğindeki yan bağlar yaralanıyor. Ayrıca daha az sıklıkta ayak bileği kemiklerinde kırıklar ve eklem yüzeyinde kıkırdak hasarı da ortaya çıkabiliyor. Ayak bileği burkulmalarını tıbbi olarak evre 1, evre 2 ve evre 3 olarak ayrılır.

Burkulmanın Evreleri

Evre 1’de Elastik Bandaj Ve Dinlenme Yetiyor

Ayak burkulması Evre 1 olarak isimlendirildiğinde bağlarda kopma olmuyor, ancak esneme görülüyor, bağ çevresinde su toplanması (ödem) oluyor.

Tedavisi:Bu durumda hastanın ayağına elastik bandaj sarılıyor, istirahat etmesi ve çok yürümemesi öneriliyor. Ayak bileğini 48 saat süreyle sırtüstü yatarak, kalp seviyesinden yukarı kaldırarak yatması isteniyor. Bu yapıldığında ayağın da şişmesi engellemiş oluyor. Aynı zamanda buz uygulamasına da devam etmek gerekiyor. Buz cilt üzerine direkt uygulandığında buz yanığı oluşacağından, ince bir beze ya da havluya sararak uygulamak oldukça önemli. Buz uygulamasını iki gün süresince iki saatte bir 15’er dakika tekrarlamak fayda sağlıyor. Genellikle üç hafta içerisinde iyileşiyor.

Evre 2’de Bağların Bir Kısmı Yırtılıyor, Ama Kendi Kendine İyileşiyor

Evre 2’de bağlar kısmi olarak yırtılıyor. Muayene sonucunda ayak bileğinde gevşeklik olduğu saptanıyor.

Tedavisi:Kişinin yaralanmasının derecesine göre kısmi olarak alçı- atel veya özel ayak bileklikleri uygulanabiliyor. Bu sayede hastanın ayak bileğinin hareketsiz kalarak bağların iyileşmesi hızlandırılmış oluyor. Ayrıca ödem çözücü ve ağrı kesici ilaçlar veriliyor. Eğer hasta yeterli sürede istirahat ederse iyileşme süresi 3-6 haftayı buluyor.

Evre 3’de Kendi Kendine İyileşme Mümkün Olmuyor, Ameliyat Gerekiyor

Evre 3’de bağ koptuğundan kendi kendine iyileşmesi mümkün olamıyor.

Tedavisi:Evre 3’teki ayak burkulmasında, kopan bağın tamir edilmesi gerekebiliyor ya da başka yerden bağ alıp nakletmek sözkonusu oluyor. Bağ tam koptuğundan ayağın ameliyat sonrası iyileşmesi daha uzun sürüyor.

Nasılsa Geçer Deyip Evde Beklemeyin

Ayak burkulmalarında eskimiş kremler ve jellerin kullanılmasının dışında, geçmesini bekleyip doktora gitmemek de bazı sorunlara yol açabiliyor. Ayak bileği burkulmalarında belki geçer umuduyla birkaç gün evde beklenebiliyor. Oysa zaman kaybetmeden hekime başvurulması gerekiyor. Bu dönemde hastanın evresine bakılmadan buz uygulanması lazım, buz uygulaması şişliği ve ağrıyı azaltıyor. Burada önemli olan en az 48 saat dinlenmek ve ayağı yere basmamaktır.

Prof. Dr. Özgür Çetik
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Written by Prof. Dr. Özgür ÇETİK

1973 yılında Giresun’da doğan Prof. Dr. Özgür ÇETİK, Eğitimini 1995 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, 2000 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji ve 2007 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi doçentliğini tamamlayarak , 2013 Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde profesör unvanı almıştır. Dr.Çetik; 1996 – 2000 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi, 2001 – 2002 Özel Avrasya Hastanesi, İstanbul Uzman Hekim, 2002 – 2007 Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yardımcı Doçent, 2002 – 2003 Bingöl SSK Hastanesi, 2002 – 2003 Diyarbakır 600 yataklı Asker Hastanesi, 2008 – 2011 Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doçent ve 2011 yılından beri Acıbadem Sağlık Grubu’nda Ortopedi ve Travmatoloji Profesörü olarak görev yapmaktadır. Dr.Çetik evli ve 2 çocuk babasıdır.