Halluks Rijidus

Halluks rijidus ayak başparmağının tarak kemiği ile yaptığı eklemdeki hareket kısıtlılığına verilen isimdir. Bu hastalıkta eklem kıkırdağı ilerleyici bir şekilde incelerek yok olur. Hareket kısıtlılığı zamanla artar. Ayak baş parmağının yukarı ve aşağı hareketi ileri derecede kısıtlanır ve ağrılı hale gelir. Halluks rigidusun tam olarak nedeni bilinmemekle beraber geçirilmiş travmaların sebep olabileceği düşünülmektedir.

Halluks rijidus başlangıçta ağrı ile hekime gelir zamanla eklem hareketi kısıtlanır ve ağrı artar. Bu hastalıkta eklemin kenarlarında osteofit adı verilen kemik çıkıntılar oluşmaya başlar, bu çıkıntılar sonradan oluştuğu için üzerlerinde kıkırdak yoktur, parmak hareketleri ile bu çıkıntılar birbirine sürtünmeye başlar. Bu da ağrı ve hareket kısıtlılığına yol açar.

Halluk Rijidus’un Tedavisi: Başlangıç döneminde antienflamatuvar ilaç ve istirahat tedavisinden fayda görebilir. Ancak yaş ilerledikçe şikayetler artar. Başlangıçta özellikle Rocker bottom (kayık tabanlı) ayakkabılar ile rahat bir yürüme konforu sağlanabilir. Bu ayakkabılar özel tabanları sayesinde baş parmak eklem hareketini zorlamadan yürümeyi sağlar, bu da ağrının rahatlamasına neden olur. Ancak bir süre sonra bu ayakkabılar da fayda sağlamaz. Bu durumda cerrahi tedavi gündeme gelir.

Halluks Rijidus’un Ameliyat ile Tedavisi: Halluks rijidus ta farklı evrelerde  farklı ameliyatlar yapılabilir.

Çeliektomi ameliyatı: Erken evrede konservatif tedaviden fayda görmeyen hastada eklem çevresinde oluşan osteofit adı verilen kemik çıkıntıların temizlenmesi işlemidir. Yara iyileşmesi tamamlandıktan sonra ortalama 20 gün gibi bir sürede hasta işine dönebilir. Ancak bu ameliyatın etkisi sürekli değildir. Zaman ile ağrılar tekrar başlayabilir ve ileri aşama ameliyatlar gerekebilir. Çabuk iyileşme süresi ve eklemin hareketinin korunması nedeni ile sık tercih edilen bir yöntemdir.

Artrodez (dondurma) Ameliyatı: İleri derece halluks rijidus ta tercih edilir. Eklem  kıkırdağı çıkarılarak eklem dondurulur. İyileşme süresi uzundur. Eklemin hareketi sonlandırıldığı için ömür boyu özel tabanlı ayakkabı giyme zorunluluğu vardır.

Rezeksiyon Artroplastisi: eklem yüzleri ameliyat ile çıkarılarak sarsak eklem elde edilir. Ağrı geçer, eklem hareketi kısıtlanmaz, ancak yürüme sırasında parmağın itme gücü kullanılamadığı için güçsüzlük oluşabilir.

Artroplasti (Protez): Protez ameliyatı ile bozulan eklem yüzeyi metal yapay eklem ile değiştirilir. Avantajı eklemin hareketi muhafaza edildiği için normal ayakkabı giyilebilir. Dezavantajı ise ilerleyen dönemde protez gevşer bu nedenle tekrardan dondurma ameliyatı gerekebilir.